น้ำนมแม่เป็นอาหารที่เหมาะสำหรับเด็กทารกมากที่สุด ด้วยสารอาหารมากกว่า 300 ชนิด เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของลูกน้อย ย่อยง่าย สามารถดูดซึมนำไปใช้ได้ดี มีสารต้านทานเชื้อโรคช่วยป้องกันการเจ็บป่วยจากโรคต่าง ๆ และลดความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะภูมิแพ้ ดังนั้นคุณแม่มือใหม่และคุณแม่ที่ยังไม่เคยเอาลูก “เข้าเต้า” ลองมาดูเทคนิคการให้นมแม่
.
หลังคลอดควรให้ลูกดูดนมแม่เร็วที่สุด
การให้ลูกดูดนมแม่หลังคลอดทันทีหรือภายในครึ่งชั่วโมงแรกหลังคลอด จะช่วยให้ลูกได้รับน้ำนมที่ดีที่สุด เรียกว่า “นมน้ำเหลือง” หรือ “โคลอสตรุม” ซึ่งมีสารแลคโตเฟอร์รินเปรียบเสมือนเป็นวัคซีนเข็มแรกของลูก ช่วยสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ลูก ลดความเสี่ยงต่อโรคภูมิแพ้และการเจ็บป่วย
.
คุณแม่และลูกควรอยู่ด้วยกัน 24 ชั่วโมงตั้งแต่แรกเกิด โดยอุ้มทารกไว้แนบอกเพื่อสร้างสายสัมพันธ์แห่งความรัก ความอบอุ่น และความผูกพันที่ลูกน้อยรับรู้ได้ทันที หากลูกได้ดูดนมแม่ตั้งแต่ชั่วโมงแรก ๆ ยังช่วยให้ลูกคุ้นชินและเป็นการถนอมหัวนมคุณแม่อีกด้วย
.
ฝึกการให้นมอย่างถูกวิธี
คุณแม่ควรอุ้มลูกให้กระชับอกโดยตะแคงตัวลูกเข้าหาตัวแม่ ศีรษะกับลำตัวของลูกต้องอยู่แนวเดียวกัน จากนั้นประคองศีรษะของลูกให้อมหัวนมและลานนม เมื่อเหงือกกดบนลานนม ลิ้นจะอยู่ใต้ลานนมแล้วรีดน้ำนมออกมาโดยที่ริมฝีปากไม่เม้มเข้า ลูกดูดอย่างเป็นจังหวะและมีเสียงกลืนน้ำนมเบา ๆ
.
คุณแม่ควรกระตุ้นการเก็บน้ำนมอย่างน้อยวันละ 8 ครั้ง ซึ่งในช่วงสองสัปดาห์แรกควรต้องได้น้ำนมปริมาณมากกว่าวันละ 500 มิลลิลิตร และควรบันทึกปริมาณน้ำนมช่วง 14 วันแรก เพื่อประเมินว่าน้ำนมเพียงพอหรือไม่ ซึ่งโรงพยาบาลในปัจจุบันส่วนใหญ่ที่ได้มาตรฐานและมีคลินิกนมแม่จะมีการสอนและอบรมการให้นมแม่ที่ถูกต้อง พร้อมการดูแลตั้งแต่ก่อนคลอดจนถึงหลังคลอด
เด็กทารกต้องกินนมแม่เท่านั้นและกินได้บ่อยเท่าที่ต้องการ
เด็กทารกวัยแรกเกิดต้องได้รับนมแม่เท่านั้นตลอด 6 เดือน ห้ามให้น้ำ อาหาร หรือเครื่องดื่มอื่น ๆ ที่แพทย์ไม่ได้แนะนำ เพราะจะทำให้ลูกดูดนมแม่น้อยลงและนมแม่ก็มีสารอาหารจำเป็นครบถ้วนเพียงพอแล้ว นอกจากนี้ลูกควรได้ดูดนมแม่บ่อยเท่าที่ต้องการ โดยระยะเวลาให้นมระหว่างมื้อไม่ควรเกิน 3 ชั่วโมง เป็นการช่วยกระตุ้นให้ร่างกายคุณแม่ผลิตน้ำนมได้มากขึ้นและเร็วขึ้นอีกด้วย ป้องกันอาการเต้านมคัดตึง
.
ไม่ให้ลูกดูดหัวนมปลอมหรือหัวนมยาง
ถ้าคุณแม่ให้ลูกดูดหัวนมปลอมหรือหัวนมยางจะทำให้เกิดความสับสนกับการดูดนมแม่ เนื่องจากมีวิธีการดูดแตกต่างกัน เพราะการดูดนมแม่ต้องใช้ทั้งลิ้นและกรามเพื่อรีดน้ำนมจากกระเปาะนม ในขณะที่การดูดหัวนมยางนั้นไม่ต้องออกแรง น้ำนมสามารถไหลผ่านหัวนมยางได้ทันที ทำให้ลูกไม่คุ้นเคยกับการดูดนมแม่จนปฏิเสธการเข้าเต้าในที่สุด
.
วางแผนการให้นมลูก
คุณแม่ที่ต้องทำงานควรมีการวางแผนการให้นมลูก ซึ่งองค์การอนามัยโลกแนะนำว่าช่วง 6 เดือนแรกควรให้นมแม่อย่างเดียวเท่านั้น จากนั้นจึงค่อยให้นมแม่ร่วมกับอาหารเสริมอีก 2 ปีหรือนานกว่านั้น ทั้งนี้คุณแม่ควรมีความรู้เรื่องการปั๊มนมและเก็บนมอย่างถูกวิธี เพื่อจะได้สามารถปั๊มนมเก็บไว้ช่วงพักระหว่างทำงานได้ เตรียมอุปกรณ์ให้พร้อม และควรให้ลูกเข้าเต้าก่อนไปทำงาน กลับจากที่ทำงาน ตอนกลางคืน และช่วงวันหยุดหรือทุก ๆ ครั้งที่มีโอกาส เพราะการดูดนมแม่จากเต้าสร้างน้ำนมได้มากกว่าการใช้เครื่องปั๊มนม
.
น้ำนมแม่เป็นอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการอย่างครบถ้วน ซึ่งมีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการรวมทั้งสติปัญญาของลูก เมื่อได้รับปริมาณที่เพียงพอในทุก ๆ วัน ก็จะช่วยให้ลูกน้อยเจริญเติบโตอย่างมีคุณภาพ เทคนิคการให้นมแม่เหล่านี้จึงน่าจะเป็นประโยชน์ต่อคุณแม่ทุกคนที่กำลังให้นมลูกค่ะ